Dijital Medyada X, Y ve Z Kuşağı

X kuşağı, yaşam tecrübesi ve maddi geliri yüksek bir kuşak olarak ön plana çıkmakta, etik değerlere son derece önem vermektedir. Etik değerlere sosyal medyada yer alan içerikler bağlamında bakıldığında, organik içerikler ve hayırseverlik başlıkları dikkat çekmektedir. Ancak nüfuzlu bireylerin samimi bir dil kullanması, doğal içerikler hazırlaması ve sosyal sorumluluk çalışmaları yapıyor olması dahi X kuşağını tam olarak etkileyebilmek için yeterli gelmeyebilir. Öyle ki, DataWise tarafından yapılmış TGI 2017 Spring çalışmasındaki verilere bakıldığında; X kuşağının diğer kuşaklara göre, sosyal medyada yer alan yorum ve
eleştirilerden en az etkilenen kuşak olduğu sonucuna ulaşılmıştır. 
Y kuşağı bireyler, diğer bireylere göre farklı olmaktan ve fark edilmekten hoşlanmaktadırlar. Değişimi destekleyen bir tutum içerisinde olan Y kuşağı bireylerle doğru bir iletişim sağlamak için dikkat edilmesi gereken nokta, takdir ve geri bildirimdir. Hayattan zevk almak birinci önceliği olan bu bireyler, aynı zamanda sabırsız bir kuşak
olarak da görülmektedir. En dikkat çeken özellikleri ise teknolojiye olan bağlılıkları olarak görülmektedir. Teknoloji ile birlikte büyüyen kuşak olduğu için dijital medyayı günlük yaşantılarının her alanında kullanmaktadırlar. Bu kuşak, işlerini daha doğru bir şekilde halledebilmek adına teknolojinin nimetlerinden en iyi şekilde yararlanma eğilimi göstermektedir.
Türkiye’de dijital medya kullanıcılarının yarısından fazlasını oluşturan Y kuşağı bireyler, kendilerine belirledikleri rol modellerin yaşam tarzını
yakından takip etmektedirler. Bu bireylerin yer aldığı reklamları gördüklerinde, marka veya ürüne karşı olumlu tutum sergileyebilmektedirler.
Özgüveni yüksek, sabırsız, hızlı tüketen ve bürokrasi sevmeyen bir tutum içerisinde olan bu kuşak bireyleri; sanal dünya ile gerçek dünyayı bağdaştıran, “üretim üretimle başlar” algısını yıkarak tüketim dünyasının ilk temsilcileri olma ünvanına erişmişlerdir. Genellikle duygusal güdü üzerinden alımlar gerçekleştirmeleri ve yüksek
bir gelire sahip olmaları; ürünleri veya hizmetleri diğer kuşaklara kıyasla satın alma potansiyelinin daha yüksek olduğuna işaret etmektedir. Çalışmalar da çevrim içi alışveriş konusunda satın alma istatistiklerinin diğer kuşaklara göre daha fazla olduğu görülmekte, dijital medyanın büyük bir bölümünü oluşturduğu da hesaba katıldığında, marka bilinirliği ve ekonomik hedeflere ulaşabilmek adına başrolde oldukları söylenebilmektedir.
Marka farkındalığı gelişmiş, alışveriş yapmayı seven ve interneti aktif bir şekilde kullanan Y kuşağı bireylerin algıları, reklam verenler tarafından dikkat edilmesi gereken bir konu olarak ön plana çıkmaktadır. Bunu fark eden reklam verenlerin, tüketicilerle sosyal ağlarda belirli aralıklarla anket, odak grup ve benzeri uygulamalar yaptıkları gözlemlenmektedir. Bu kuşak, yaşamları boyunca medya ve reklamların etkisinde kalmıştır ve bu yüzden eski kuşaklara göre daha fazla reklam bilincine sahip oldukları görülmektedir. Bir diğer önemli nokta ise dikkatleri hızla dağılan, sabırsız ve çabuk tüketen bireyler oldukları için; marka bağlılıkları, moda anlayışları ve tercihleri kalıcı görülmemektedir. Z kuşağı ile Y kuşağının arasında ortak birçok özellik gözükmektedir. Bu iki kuşağın temsilcileri, günlük yaşamlarının büyük bölümünü sosyal medya ağlarında geçirmektedirler. Ayrıca yapılan araştırmalarda, Z kuşağı temsilcilerinin “diğer insanlarla iletişim kurması ve bilgilendirilmesi gereken” insanlar olduğu, bu kişilerin sosyal medyada etkileşim, ürünlere ilişkin yorum ve incelemelere katılma konusunda daha dinamik katılımcılar olduğu görülmüştür.
Tüketiciler, nüfuzlu bireyler gibi kaynaklardan ve aralarında oluşan karşılıklı etkileşimden de gelebilmektedir. İletişim kanalları açık olan Z kuşağı temsilcilerinin, gönderici pozisyonunda markalardan çok diğer tüketicileri veya nüfuzlu bireyleri istedikleri görülmektedir. Bu bağlamda markaların hazırlamış olduğu reklamlara karşı Z kuşağında oluşabilecek ilgisizlik duvarı, nüfuzlu birey tavsiyeleri veya diğer tüketici deneyimleri yoluyla aşılabilmektedir.

Hande ARSLAN ÇAMUR Dijital Medya, Tasarım ve Marka Yönetim Danışmanı